Eerste Nestje
Omhoog

Als een poes terug is gekomen van een besproken dekking bij een dekkater ontstaan er soms vragen die een ervaren fokker kan beantwoorden. Werkgroepleden kunnen altijd contact opnemen als er iets niet duidelijk is of als een poes een ander gedrag vertoont. De belangrijkste vragen worden hier beschreven. (versie om uit te printen)

Handige hulp voor de gewicht controle na de geboorte:

Geboorte en gewicht registratie digitaal  (ingevoerde data is fictief en is als voorbeeld bedoeld)

(Deze handige data registratie is ontworpen door Willem Duifhuis. Open het excell bestand en sla het op, op uw eigen computer. Opmerkingen graag doorgeven aan Ineke Blokker)

Volgens “Handboek Katten fokken” is het wel raadzaam om ook na die 3 weken het gewicht van de kittens te registreren, maar dan 1x per week. Daarvoor is er ook een Excel-bestand gemaakt. Het leuke is dat dit bestand ook de groei in een grafiek weergeeft.
Kitten groei gewicht per week digitaal (ingevoerde data is fictief en is als voorbeeld bedoeld)

HOE ZIEN WE DAT DE POES ZWANGER IS?

  • De krolsheid verdwijnt een dag of twee na de dekking en komt niet meer terug.
  • In het algemeen vermindert de eetlust in het begin van de zwangerschap, in een later stadium is er meestal een toename van de eetlust.
  • Soms komt af en toe braken voor.
  • Na ongeveer drie weken worden de tepels iets roder van kleur en worden ze vaak iets groter. Bij een eerste nest is dit vaak minder goed te zien dan bij volgende zwangerschappen. Ook bij schijnzwangerschappen komt dit voor. Het is verstandig om alvast even eerder de poes te bekijken om het verschil te kunnen zien.
  • Een dierenarts kan vanaf de derde week de embryo’s voelen als ronde bobbels.
  • Vanaf de vierde week wordt de poes dikker.
  • Röntgenologisch vanaf de vijfde week, uiteraard alleen als daar aanleiding toe bestaat.
  • Een van de nieuwste technieken is met behulp van echo

Als de poes zwanger is moet u rekening houden met een andere behoefte aan voedsel. Niet alleen zal de poes meer willen hebben, maar men moet er ook voor zorgen dat dit voer voldoet aan de verhoogde behoefte aan calcium. Vitamines A en D3 spelen een belangrijke rol bij de opname van calcium. Speciaal voer voor kitten en zwangere poezen houdt hier rekening mee. Oppassen met het dragen van de poes, de kittens zijn behoorlijk beschermd maar door verkeerd dragen kan de moeder soms angstig worden . Ze probeert dan weg te springen en door het veranderde lichaamsgewicht schatten ze hun sprong dan verkeerd in, met soms heel nare gevolgen.

De draagtijd van de poes in 63-65 dagen. Bij sommige poezen iets langer, bij andere iets korter. Uitzonderingen zijn er altijd, maar ervaring heeft geleerd dat kitten het er goed vanaf brengen vanaf 60 dagen.

Aan het eind van de zwangerschap verandert het gedrag van de poes. Ze wordt soms aanhankelijker, onrustig, en zoekt soms ook al zelf naar een rustige donkere plek zoals een kast. Nu is onze aanwezigheid gewenst, hierdoor wordt de poes vaak een stuk rustiger, het is een soort geestelijke ondersteuning. Gaan we ook maar even weg dan komt de poes ons gelijk achterna. Vooral bij nerveuze poezen mag dit niet onderschat worden. Een aantal dagen voor de geboorte kan de poes al onrustig in en uit de doos springen. Ook kan het lijken of ze de hele doos wil verscheuren, Dit is het nestelgedrag.

Behalve gedragsveranderingen zijn er ook uitwendige veranderingen, zoals opzwellen van de tepels en vulva, er is soms vaginale uitvloeiing. Op de dag van de bevalling daalt de temperatuur van de poes 1 à 2 graden. De normale temperatuur is ongeveer 38,5 graden. Aan deze temperatuursdaling heb je vaak wel houvast, omdat je dan kan aannemen dat de bevalling binnen 24 uur plaats vindt. Vaak eet de poes een aantal uren voor de bevalling niet meer en wordt steeds onrustiger. Als de weeën beginnen gaat de poes vaak zitten persen in een gehurkte houding, soms op de kattebak maar soms ook op het dekbad. Dit moet men wel goed in de gaten houden omdat ze ook veel naar de kattebak gaat om haar behoefte te doen. U zou niet de eerste zijn die een kitten in de kattenbak vind inplaats van ontlasting. De weeën van een poes zijn vaak duidelijk te zien, maar nog beter te voelen. Eerst komen er gewone weeën en daarna persweeën. Als je naast de poes zit terwijl zij bezig is met de bevalling en u legt zachtjes een hand op haar buik, is dit niet alleen een manier om er achter te komen of ze weer weeën heeft. De meeste poezen ervaren dit als een prettig contact met hun baasje. Net alsof ze weten dat je hun zult helpen als het minder goed gaat. De poes likt en wast haar vagina veelvuldig. Dit wassen wordt vaak onderbroken om de weeën op te vangen. De poes begint vaak te hijgen en begint dan ook vaker te persen. Dit kan gepaard gaan met geschreeuw en gekreun, geblaas of gegrom, maar heel vaak ligt ze erbij te spinnen. Maar natuurlijk bevestigd de uitzondering de regel. Ikzelf heb katten meegemaakt die absoluut geen enkel geluid maakten, gedurende de hele bevalling. Bij sommige poezen moet u uitkijken als het echt pijn gaat doen, ze bijten in het eerste het beste wat in de buurt komt.

WANNEER DESKUNDIGE HULP ?

  • Wij hanteren altijd, als het een eerste nestje is en de poes heeft zware persweeën (3 achter elkaar -pauze- 3 achter elkaar) dan mag het ongeveer 1 uur en 3 kwartier duren en dan moet er zo ongeveer wel iets geboren zijn.
  • Als er een kitten voor een deel geboren is en poes heeft geen weeën meer.
  • Als de algehele toestand van de poes zichtbaar verslechterd.

Bent u in twijfel bel een dierenarts, of probeer om advies aan een fokker te vragen.

Het eerste teken dat de bevalling echt begonnen is, is het knappen van de vruchtblaas van het eerste kitten. Dit zorgt ervoor dat de zaak gesmeerd loopt. Daarna verschijnt er in de regel een kop of een staartje. Een enkele keer komt het voor dat er tussen het breken van de vruchtblaas en de feitelijke geboorte een langere tijd zit. Als de vruchtblaas nog niet gebroken is zien we een met vocht gevulde blaas verschijnen. Als de poes deze blaag niet zelf stuk bijt, kunt u helpen door deze voorzichtig te scheuren. Dit bespoedigt vaak de bevalling. Het kitten zelf zit ook in een vlies, het zogenaamde Amnion vlies. Elk kitten zit in zijn eigen vliezen gedurende de zwangerschap en heeft zijn eigen placenta. Zodra het kitten geboren is, moet moederpoes het vlies verwijderen. Als dit te lang duurt, kunt u zelf vast het vlies van het kopje af halen. Als de navelstreng niet door de moederpoes wordt doorgebeten kunt u dit zelf doen met een steriel schaartje. Zelf ben ik hier geen voorstander van omdat het dan recht wordt afgeknipt met grotere kans op nabloeden. Ik zorg dat mijn handen steriel zijn en scheur dan met mijn nagels de navelstreng door. Als de poes het met haar tanden doet krijg je namelijk ook een soort karteltjes. Daarna kunt u dan het slijm en vocht uit neus en bekje zuigen met het slijmzuigertje. Het kitten droogwrijven met keukenrolpapier of een handdoek. Een druppeltje Respirot in het bekje voor de ademhaling, even op de weegschaal en dan bij de moederpoes.

Vooral bij een eerste nestje is onze hulp onontbeerlijk, menig moederpoes weet niet wat ze moet doen, ook een poes moet leren.

Stuitligging is even normaal als een kopligging maar zal de poes wat meer moeite kosten, vooral als het een eerste bevalling is. Bij een stuitligging moet namelijk het lichaamsdeel met de grootste afmetingen, dat is het kopje nog passeren terwijl er geen massa meer achter zit, die mee kan helpen met het persen van de baarmoeder. In de natuur eet de poes elke placenta op. Dit is absoluut niet nodig. Het kan diaree veroorzaken. Laat de moeder er één of twee opeten en haal de rest weg. Slappe kittens kunt u door goed te wrijven weer helemaal naar deze wereld halen, het stimuleert bloedsomloop en ademhaling. Als dit echt niet helpt kunt u als laatste redmiddel proberen om wisselbaden te geven. Een bakje met warm en met koud water, afwisselend erin houden en tussendoor blijven wrijven. De tijd tussen de kittens kan variëren van twee minuten tot enkele uren. Vaak gebeurt het dat er twee vlak achter elkaar komen, uit elke baarmoederhoorn één, en dat de volgende kittens weer een hele poos op zich laten wachten. Soms raakt de moederpoes door de bevalling behoorlijk uitgeput, en dan is hulp in ieder geval noodzakelijk. U kunt op verschillende manieren helpen zonder echt in te grijpen. U kunt de poes ter versterking een eidooier geklutst met wat koffieroom en druivesuiker geven. Meehelpen om het kitten naar buiten te brengen kan eigenlijk alleen als het kitten er al voor een deel uit is, en de geboorte niet wil vlotten. U kunt het kitten beetpakken met een gaasje of een schone handdoek. Alleen tijdens een perswee van de poes mag u voorzichtig trekken, en tussen de weeën in mag alleen de dan bereikte positie worden vastgehouden. Een uur na het laatste kitten en nageboorte kunt u de buik van de poes voorzichtig aftasten. Als u dan nog een kitten voelt en het duurt enkele uren en er komen geen weeën meer moet u de dierenarts waarschuwen. Een dood kitten leidt vaak tot het stoppen van de weeën.

WAT KAN ER MISGAAN?

Is de poes erg onrustig en perst ze regelmatig zonder dat er wat komt dan mag niet langer dan twee uur worden gewacht met het waarschuwen van de dierenarts. Er mag helemaal niet worden gewacht als de poes een zieke of matte indruk maakt, of als ze last heeft van abnormale, vieze stinkende uitvloeiing. Bij raskatten is de voornaamste stoornis weeënzwakte. Deze is te onderscheiden in primaire en secundaire weeënzwakte. Primaire weeënzwakte is eigenlijk een hormonale stoornis met onvoldoende voorbereiding van het lichaam op de geboorte als gevolg. Niet alleen zijn de weeën zwak of te weinig frequent, maar vaak is ook de geboorteweg onvoldoende rekbaar gemaakt en is de baarmoederwand onvoldoende ontsloten. Secundaire weeënzwakte komt meer voor. Er is dan voldoende ontsluiting, de weeën zijn krachtig begonnen maar door overbelasting van de baarmoeder kan de geboorte niet volbracht worden. Het aantal kittens is te groot of de kittens zelf zijn te zwaar. Die grens van overbelasting wordt bij raskatten eerder bereikt dan bij niet raskatten. Erfelijke factoren spelen hierbij waarschijnlijk een rol. Een normaal ontwikkeld bekken kan ook te nauw zijn. Dit zie je vooral bij de dracht van 1 of 2 kittens die te lang heeft geduurd. Ook een verkeerde ligging van een kitten in de baarmoeder kan een oorzaak zijn van een moeilijke geboorte. In deze gevallen gaat het vaak om een dood kitten dat de rest blokkeert, dit kan al langer dood zijn maar het kan ook door langdurig of krachtige persen zijn gebeurd. Bij het onderzoek van de poes door de dierenarts moet aan veel onderdelen aandacht worden besteed. Algemene gezondheid, (waarbij lichaamstemperatuur opnemen), betasten van de buik, onderzoek van de eventuele uitvloeiing (vaginaal onderzoek) en eventueel een röntgenonderzoek. Wat nog beter is een “Echo”. Vooral niet vergeten wat de voorgeschiedenis van de poes is, inclusief het verloop van de eventuele bevalling. Mocht door de dierenarts toch worden gesteld dat een keizersnede noodzakelijk is, dan kan de bevalling toch nog tot een goed einde worden gebracht. De keizersnede wordt onder narcose gedaan en de operatie op zich is ongevaarlijk. De plaats van insnijding is in de middellijn van de buik of de flank. De baarmoederhoorn wordt uit buik gehaald en opengemaakt, de kittens en de bijbehorende placenta’s worden zo naar buiten gehaald. Vervolgens worden achtereenvolgens de baarmoederhoorn, de buikspieren met het buikvlies en de huid weer door hechtingen gesloten. Meestal tast een keizersnede de fokwaarde van de poes niet aan. Als er zich verder geen complicaties voordoen kan deze later weer normaal drachtig worden. Als een poes meerdere keren problemen heeft met bevallingen, van welke aard dan ook, is het natuurlijk raadzaam om deze poes te laten steriliseren. De eerste moedermelk is erg belangrijk voor kittens. Deze bevat enorm veel stoffen die er voor zorgen dat het kitten bescherming heeft voor verschillende ziektes die het kan krijgen in de eerste weken na de geboorte. Deze stoffen kunnen alleen in de eerste 36 uur worden opgenomen daarna veranderd de wand van de darm. Aangezien we deze stoffen tot op heden niet in kunstmatige poezenmelk kunnen stoppen begrijpt u wel hoe belangrijk het is dat een kitten dit binnenkrijgt.

Verder kan ik alleen maar zeggen: ”heel veel plezier met het eerste nestje”

 

Omhoog Inteelt & Verwantschap Inteeltberekening Vaccinatie schema FIP Kattengedrag Socialisatie kittens Autopsie of Sectie Eigen dekkater Eerste Nestje Giardiasis

Copyright © 1999-2024 [Cascabel productie] Niets van deze site mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie,
microfilm of welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de webmaster.
Laatst bijgewerkt 09-09-2024